به گفته محققان، رژیم روزه متناوب 5:2 – خوردن به طور معمول به مدت پنج روز و سپس دو روز ناشتا – التهاب کبد را کاهش داد و باعث افزایش وزن نشد.
من گزارش میدم تکناکمحققان همچنین پروتئین هایی را شناسایی کرده اند که این اثر محافظتی را ایجاد می کنند.
شایع ترین بیماری مزمن کبدی در جهان بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) است که به معنای تجمع چربی در کبد است که در اثر مصرف زیاد الکل ایجاد نمی شود. NAFLD که به ژنتیک و اضافه وزن یا چاقی مرتبط است، اگر درمان نشود، می تواند به شدیدترین شکل خود یعنی NASH (استئاتوهپاتیت غیر الکلی) پیشرفت کند که با التهاب کبد و زخم مشخص می شود. NASH همچنین خطر نارسایی کبد و سرطان کبد را افزایش می دهد.
روزه داری متناوب اخیراً به عنوان یک رژیم غذایی برای بهبود سلامت از جمله سلامت کبد مورد توجه قرار گرفته است. در یک مطالعه جدید، محققان مرکز تحقیقات سرطان آلمان (DKFZ) و دانشگاه توبینگن اثرات رژیم غذایی متناوب ناشتا را بر بیماری کبد بررسی کردند.
ماتیاس هیکن والدر، نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: “دایره باطل رژیم غذایی ناسالم، چاقی، التهاب کبد و سرطان کبد با محدودیت ها و رنج زیادی برای افراد مبتلا همراه است و همچنین نشان دهنده بار قابل توجهی بر سیستم های مراقبت های بهداشتی است. بنابراین ما بررسی کردیم که آیا ایجاد تغییرات ساده در رژیم غذایی می تواند به طور خاص این روند مرگبار را مختل کند.
برای القای NASH در موش ها، محققان به مدت 32 هفته به آنها یک رژیم غذایی غربی با چربی بالا و قند بالا دادند. یک گروه از موش ها در رژیم غذایی غربی باقی ماندند، در حالی که گروه دیگر تحت رژیم ناشتا 5:2 قرار گرفتند: دو روز متوالی بدون غذا (اما با دسترسی رایگان به آب) هر هفته.
همانطور که انتظار می رفت، موش هایی که غذای نامحدودی دریافت کردند وزن و چربی بدنشان افزایش یافت و التهاب مزمن کبد ایجاد شد. در مقابل، با وجود خوردن بیشتر در روزهای غیر روزهداری، موشهای دارای رژیم ناشتا دو روزه وزن اضافه نکردند، علائم کمتری از بیماری کبدی را نشان دادند و سطوح پایینتری از نشانگرهای زیستی نشاندهنده آسیب کبدی داشتند. محققان به این نتیجه رسیدند که رژیم غذایی 5:2 موش ها را در برابر ایجاد NASH مقاوم می کند. محققان با آزمایش طول و تناوب دوره های روزه داری دریافتند که رژیم غذایی 5:2 بهتر از رژیم غذایی 6:1 عمل می کند و روزه گرفتن 24 ساعته بهتر از روزه داری 12 ساعته است.
با مقایسه ترکیب پروتئین، مسیرهای متابولیک و فعالیت ژن در کبد موشهای روزهدار و نرمال، دو پروتئین مسئول پاسخ محافظتی به گرسنگی شناسایی شدند: PPAR-alpha و PCK1. PPAR-alpha یک تنظیم کننده کلیدی متابولیسم چربی در کبد است و برای مواد کتوژنیک برای تجزیه اسیدهای چرب برای تولید اجسام کتون و پاسخ به روزه داری طولانی ضروری است. PCK1 آنزیمی است که مسئول تنظیم بیوسنتز گلوکز از برخی منابع کربن غیر کربوهیدراتی است (گلوکونئوژنز).
هیکن والدر گفت، چرخه های روزه داری منجر به تغییرات متابولیکی عمیقی می شود که با هم به عنوان مکانیسم های سم زدایی مفید عمل می کنند و به مبارزه با مشکلات کبدی کمک می کنند.
هنگامی که PPAR-alpha و PCK1 به طور ژنتیکی در سلولهای کبدی موش حذف شدند، روزهداری متناوب از التهاب مزمن یا آسیب کبدی جلوگیری نکرد. پروتئین ها همچنین در نمونه های بافتی افراد مبتلا به NASH در سطوح کاهش یافته ظاهر می شوند.
یک داروی موجود، پمافیبرات (که به نام پارمودیا فروخته میشود)، اثرات PPAR-alpha را برای کاهش تری گلیسیرید تقلید میکند، نوعی چربی که در خون گردش میکند و هنگامی که بالا میرود میتواند به سخت شدن یا ضخیم شدن شریانها کمک کند. هنگامی که این دارو به موش ها داده شد، برخی از تغییرات متابولیک مشاهده شده در موش هایی که با رژیم غذایی ناشتا 5:2 تغذیه شده بودند را ایجاد کرد، اما فقط تا حدی اثرات محافظتی رژیم را ایجاد کرد.
هیکن والدر گفت، متأسفانه، هنوز هیچ دارویی در دسترس نیست که اثرات PCK1 را تقلید کند.
رژیم روزه متناوب 5:2 همچنین التهاب مزمن کبد ناشی از NASH را کاهش می دهد. پس از چهار ماه روزهداری متناوب، موشهای مبتلا به NASH ناشی از خوردن یک رژیم غذایی غربی، شمارش خون بهتر، کبد چرب کمتر، التهاب کبد کمتر و سرطان کبد کمتری داشتند.
هیکن والدر گفت: «این یافتهها به ما نشان میدهد که روزهداری متناوب ۵:۲ پتانسیل زیادی برای پیشگیری از *MASH و سرطان کبد و درمان التهاب مزمن کبد دارد. این نتایج امیدوارکننده، مطالعات انجام شده روی موش ها را توجیه می کند.
* MASH (استئاتوهپاتیت مرتبط با اختلال متابولیک) اصطلاح دیگری برای NASH است.